Beskidy-informacje ogólne

Beskidy to grupa pasm górskich rozciągająca się od rzeki Beczwy na zachodzie (Czechy) po rzekę Czeremosz na wschodzie (Ukraina). Pasmo Beskidów zaliczane jest do Karpat Zewnętrznych. Ich szerokość oblicza się na 50-70 km, a długość na ok. 600 km. Beskidy graniczą z: Pogórzem Karpackim od północy, Pieninami i Obniżeniem Orawsko-Podhalańskim od południa, na zachodzie granicę Beskidów stanowi Beskid Śląsko-Morawski, a na wschodzie Przełęcz Użocka.
Beskidy są najmłodszymi górami w Polsce, a ich wypiętrzenie nastąpiło około 20 milionów lat temu. Głównym ich składnikiem budulcowym są skały osadowe takie jak: piaskowce, łupki, iły i margle. Pod względem klimatu Beskidy zaliczają się do grupy klimatu górskiego o wzrastających cechach kontynentalnych ku wschodowi. Dobrze wykształcone są też piętra roślinne, co bardzo dobrze widać w okolicach Babiej Góry. Dzięki temu zachowany został tu piętrowy układ roślinności, gdzie do około 900 m. n.p.m. stoki porośnięte są przez lasy mieszane, do 1150 m. występują lasy regla dolnego, do 1360 m. roślinność regla górnego a powyżej występuje kosodrzewina i łąki wysokogórskie.Klimat Beskidów charakteryzuje się dużą zmiennością pogody, znaczną ilością opadów (nawet do 1200 mm rocznie) oraz silnymi i porywistymi wiatrami. Śnieg pojawia się bardzo często już na początku listopada i zalega do końca kwietnia, a pokrywa śnieżna najdłużej utrzymuje się na najwyższych szczytach Beskidu Żywieckiego (Babia Góra, Pilsko).
Nazwa Beskid oznacza halę górską, polanę. Typowymi przykładami hal w Beskidach są Hala Redykalna, Hala Radziechowska, Hala Krawcula, Hala Pawlusia, Hala Miziowa (gdzie mieści się schronisko na Pilsku) i wiele innych. Hale położone są zazwyczaj w górnej części stoków wzniesień i niezmiernie rzadko obejmują swoim zasięgiem sam szczyt góry. Z hal rozciąga się zwykle piękny widok, zwłaszcza z posiadających wystawę południową – możemy wówczas podziwiać Tatry, Wielką Fatrę i Małą Fatrę.
Krajobraz Beskidów obejmuje kopulaste szczyty, z których najwyższe posiadają wyraźnie piętrowy charakter roślinności, obejmujący regiel górny i środkowy, porośnięte buczyną, dębem, świerkiem, sosną i jodłą, oraz kosówką w najwyższych partiach. Najwyższe szczyty w szczytowych kopułach często są nagie i skaliste (Babia Góra, Pilsko) lub mają liczne wychodnie skalne (wiele szczytów w Beskidzie Małym, okolice Pilska).

Podział Beskidów według J. Kondrackiego:


* Beskidy Zachodnie:
- Beskid Śląsko-Morawski – najwyższy szczyt: Łysa Góra (1324 m n.p.m.)
- Beskid Śląski – najwyższy szczyt: Skrzyczne (1257 m n.p.m.),
- Beskid Mały – najwyższe szczyty: Czupel (933 m n.p.m.) w zachodniej części; Madahora (929 m n.p.m.) i Leskowiec (922 m n.p.m.) w Beskidzie Andrychowskim
- Kotlina Żywiecka
- Beskid Żywiecki – najwyższy szczyt Babia Góra (1725 m n.p.m.),
- Beskid Makowski – najwyższy szczyt Mędralowa (1169 m n.p.m.)
- Beskid Wyspowy – najwyższy szczyt Mogielica (1170 m n.p.m.)
- Kotlina Rabczańska
- Gorce – najwyższy szczyt Turbacz (1310 m n.p.m.)
- Beskid Sądecki – najwyższy szczyt Radziejowa (1262 m n.p.m.)

* Czasem zaliczane są do nich także:
- Góry Czerchowskie
- Góry Kisuckie
- Magura Orawska

Słowacy wyróżniają u siebie Słowackie Beskidy (Slovenské Beskydy), w skład których wchodzą Kysucké Beskydy oraz Oravské Beskydy.

* Beskidy Środkowe – na obszarze Polski zajmują powierzchnię ok. 2100 km2:
o Beskid Niski – najwyższy szczyt Busov (1002 m n.p.m.) na Słowacji, w Polsce Lackowa (997 m n.p.m.)
o Pogórze Ondawskie na Słowacji

* Beskidy Wschodnie: Beskidy Lesiste – rozciągają się na obszarze Ukrainy, Polski, Słowacji i Rumunii.
- Góry Sanocko-Turczańskie – najwyższy szczyt Magura Łomniańska (1024 m n.p.m.)
- Bieszczady Zachodnie – najwyższy szczyt Tarnica (1346 m n.p.m.)
- Bieszczady Wschodnie – najwyższy szczyt Pikuj (1405 m n.p.m.)
- Beskidy Brzeżne
- Gorgany – najwyższy szczyt Sywula (1836 m n.p.m.)
- Beskidy Pokucko-Bukowińskie
* Beskidy Wschodnie: Beskidy Połonińskie
- Połonina Równa
- Połonina Borżawa
- Połonina Czerwona
- Świdowiec – najwyższy szczyt (Bliźnica 1883 m n.p.m.)
- Czarnohora – najwyższy szczyt (Howerla 2061 m n.p.m.)
- Połoniny Hryniawskie

 

Źródło:

www.wikipedia.pl