Gerlach

Gerlach (Gerlachovsky Stit) - najwyższy szczyt Tatr (2655 m n.p.m.). Masyw Gerlacha jest znacznie obszerniejszy niż góra, od której masyw zawdzięcza swoją nazwę. Masyw Gerlacha skierowany jest na południe od głównego ciągu Tatr. Gerlach jest najwyższym szczytem, nie tylko Tatr, ale i całych Karpat jak również jest najwyższym szczytem pomiędzy Alpami a Kaukazem. Gerlach otaczają piękne doliny takie jak: Dolina Batyżowiecka, Kacza i Wielicka. Masyw Gerlacha jest podzielony na dwa główne ciągi gór. Są nimi: Zadni Gerlach (2637m n.p.m. i Gerlach (2655m n.p.m.). Najwyższy szczyt Karpat nazywany jest również Wielkim Gerlachem. Gierlach jest osobnym pasmem górskim należącym do Tatr, które rozgałęzia się w punkcie zwanym Zadnim Gerlachem. Cały masyw kieruje się w stronę południowego wschodu. Za granicę (początek) masywu Gerlacha uznaje się Przełęcz Tetmajera (2590m n.p.m.).

Temperatura roczna na szczycie waha się w granicach około -6°C, przez co można spotkać tam niewiele gatunków roślin. Mając tak trudne warunki do życia jedynie około dwudziestu gatunków roślin zaakceptowało to środowisko. Są to między innymi boimka dwurzędowa, dzwonek wąskolistny, piewiosnka maleńka i dzwonek alpejski.

Długo zastanawiano się, który szczyt tatrzański jest najwyższy. Początkowo uważano, że Krywań jest najwyższy, a potem Łomnica. Dopiero pomiary z okresu 1837-1838 rozwiały wszelkie wątpliwości czyniąc Gerlacha Królem Karpat. Zmiana Króla Gór spowodowała przybywanie licznych grup turystów, co przyczyniło się do założenia zabezpieczeń na dwóch niegdyś wytyczonych ścieżkach (drogach) w postaci klamer i łańcuchów. Geneza nazwy Gerlach nie jest jednoznaczna. Wielu jednak mawia, że powstała od wsi położonej na Spiżu - Gerlachów, jednak należy pamiętać, że w latach 1949 - 1957 nazywano go Stalinov Stit. Gerlach jest również nazywany Królem Tatrzańskim lub po prostu Król Tatr, Król Karpat. Na południowych zboczach można zaobserwować piękny kocioł lodowcowy.

Kto zdobył pierwszy Gerlach? Na to pytanie bardzo trudno odpowiedzieć, Pierwszego wejścia dokonali prawdopodobnie Z. Bośniacki i W. Grzegorzek 11 sierpnia 1855, ale inne źródła podają, że byli to Janusz Chmielowski i Jędrzej Wala mł. 24.08.1895, a jeszcze inne. że podczas polowania na kozice pierwszego zdobycia szczytu dokonał Johann Still z czterema współuczestnikami tego polowania w 1834 roku. Na pewno pierwszego zimowego wejścia dokonał zespół polsko-węgierski Janusz Chmielowski, Károly Jordán i Klemens Bachleda dnia 15 stycznia 1905. A. Hefty i Gyula Komarnicki 9.02.1913.